شهرستان آران و بیدگل، واقع در استان اصفهان، به عنوان یکی از جواهرات گردشگری ایران شناخته میشود، اما ممکن است بسیاری با این شهرستان و جاذبه های تاریخی آران و بیدگل آشنایی نداشته باشند. این منطقه با دارا بودن جاذبههای فراوان طبیعی، تاریخی و فرهنگی، گردشگران را به خود جلب کرده و تجربهی یک سفر بهیادماندنی را برای آنان به ارمغان میآورد.در این مقاله، ما به شما جاهای تاریخی آران بیدگل را معرفی خواهیم کرد. با دلفین همراه شوید تا با بهترین مکانهای دیدنی در این شهرستان آشنا شوید.
کاروانسرای مرنجاب
در ۱۰۱۲ هجری قمری، شاه عباس اول صفوی، عمارتی کهن را در ۵۰ کیلومتری شمال آران و بیدگل، نزدیک دریاچه نمک، بنا نمود. این ساختمان با نام “کاروانسرای مرنجاب” به منظور اسکان مامورین محافظ راه ابریشم، به عنوان یکی از انشعابهای این راه تاریخی شناخته میشد. با طراحی بزرگ و مجهز، این کاروانسرا به عنوان یکی از زیباترین و مجهزترین سازههای زمان خود شناخته میشد.
امروزه، کاروانسرای مرنجاب به عنوان یک اقامتگاه گردشگری در کویر مورد استفاده قرار گرفته و از آثار تاریخی آران و بیدگل به شمار میآید.
امامزاده هلال
امامزاده هلال به عنوان یکی از برجستهترین مراکز مذهبی شهرستان آران و بیدگل شناخته میشود. این امامزاده مرتبط با بقعه امامزاده محمد هلال ابن علی (ع) است که به دلیل زیبایی کاشیکاریها و رنگ آبی فیروزهای خیرهکنندهاش، جلوه و شهرتی خاص یافته است.گنبد بزرگ این امامزاده، همراه با گلدستههایی که با هنرمندی با کاشی تزئین شدهاند، آن را به یکی از آثار زیبا و ماندگار در این منطقه تبدیل کرده است. قدمت بنای بقعه به دوران صفوی بازمیگردد و آینهکاری در سقف حرم نیز به دستور کریمخان زند اجرا شده است، که علاوه بر زیبایی، نشان از اهمیت و توجه به این مکان مقدس دارد.
مسجد نقشینه
از دیگر جاذبه های تاریخی آران و بیدگل مسجد نقشینه است. در دل شهرستان آران و بیدگل، مسجد نقشینه با گذشتهای پر از تاریخ و هنر قرار دارد. این اثر با تاریخچهای که از دوره تیموریان، صفویان و تا دوره قاجار به ثبت رسیده، یکی از مهمترین نمادهای تاریخی این منطقه است. مسجد نقشینه علاوه بر اینکه جزو آثار باستانی آران و بیدگل است، در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۹۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و قدیمیترین اثر دوره اسلامی در آران و بیدگل محسوب میشود.نام نقشینه به دلیل حضور نقش و نگارههای زیبا و بینظیر آن است که در دوران صفوی به ایوان مسجد اضافه شده و زینتبخش کالبد و نمای بیرونی این مسجد است.
مساحت این بنا نزدیک به یک هزار و ۲۰۰ مترمربع بوده و در گذشته یک مجموعه چندگانه را در خود جای داده است. بازارها، حوضخانه، کارگاه شعربافی، حسینیه و میدان خانقاه و بقعه چهل دختران نمونههایی از فرهنگ و تمدن این منطقه بودند که متاسفانه حالا حوضخانه، کارگاه شعربافی و بازارها کاملاً تخریب شدهاند.
مسجد نقشینه بیدگل به عنوان یک نقطهی باشکوه از تاریخ ایران، همچنان جزو یکی از مکان های تاریخی آران بیدگل است که گردشگران زیادی را جذب میکند.
دوست دارید بدانید: در سفر به آران و بیدگل چه غذاهایی بخوریم
قلعه سیزان
قلعه سیزان نوشآباد واقع در فاصله ۷ کیلومتری شهر کاشان، یکی دیگر از جاذبه های تاریخی آران و بیدگل است. این شهرستان امروزه به عنوان یک مقصد گردشگری پرطرفدار بهحساب میآید و قلعه سیزان با معماری مستحکم و زیبا، یکی از مکان های تاریخی آران بیدگل شناخته میشود.این قلعه، با دیوارهای ضخیم به طول ۴ الی ۵ متری و مساحت بیش از یک هکتار، بهعنوان یکی از مستحکمترین قلعههای دفاعی شناخته میشود. ۹ برج دیدهبانی نیز از جزئیات این ساختمان تاریخی به شمار میآید. این قلعه از خشت و گل ساخته شده و در داخل آن، مسکوکات دوران صفوی کشف شدهاند، اما تاریخشناسان آن را به دورانهای سلجوقی و ایلخانی نسبت میدهند. در دوره قاجار، این قلعه به عنوان اقامتگاه خاندان فرزین شناخته شده و تاریخی پر از حوادث و اقامتهای مهم را در خود جای داده است.
قلعه نوشآباد با تلفیقی از تاریخ و هنر معماری، مهمانان را به سفری در گذشته و چگونگی دفاع از این سرزمین در برابر دشمنان دعوت میکند و از جاذبه های تاریخی شهر آران و بیدگل به شمار میرود.
خانه باغ تاریخی شاکر
باغ شاکر، یکی از زیباترین جاهای تاریخی آران بیدگل است، که در فاصله پنج کیلومتری این شهر، در دل مزرعه حسینآباد قرار دارد.رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آران و بیدگل، حدود ساختار و تاریخ بنا را اوایل دوره قاجار باز میداند. این بنا با تطابق کامل با اصول معماری سنتی مناطق کویری، به مساحت تقریبی ۶۶۰۰ مترمربع زمین، به فرم هندسی ذوزنقه طراحی و اجرا شده است. این اثر منحصل از سه جزء فضایی شامل باغ، عمارت و برج و بارو میباشد. باغ در جهت شمال، برج و بارو و عمارت نیز در جهت جنوب این باغ قرار دارند.
در سال ۱۳۹۰، با تلاش یک سرمایهگذار، باغ شاکر با مرمت و احیاء بر اساس اصول معماری سنتی، دوباره بازسازی شد. این باغ، نه تنها به عنوان یک شاهکار معماری و باغ زیبا در آران و بیدگل محسوب میشود، بلکه نمادی از تاریخ و فرهنگ و از آثار باستانی آران و بیدگل است.
دوست دارید بدانید:با آثار تاریخی زرند کرمان آشنا شوید؟
مجموعه تاریخی قاضی
مجموعه تاریخی قاضی، با ریشههایی که به دوران حکومت سلجوقیان، حدود ۹۰۰ سال پیش برمیگردد، نمادی از ثبات و رونق فرهنگی در دل شهرستان آران و بیدگل است. این مجموعه که جزو جاذبه های تاریخی آران و بیدگل است، با بناهای گرانقدری که در دورههای صفویه، زندیه و قاجاریه ساخته شدهاند، تاریخی زیبا را به تصویر میکشد.در گذشته، مجموعه تاریخی قاضی محلی برای سکونت بزرگان، علما و دانشمندان شهر بوده و بهواسطه مسجد جامع، بهعنوان مرکزی برای تبلیغ و ترویج علوم اسلامی و محلی برای قضاوت شناخته میشده است. به گفته یکی از علما و مراجع بزرگ خاندان عاملی آرانی، امام رضا (ع) نیز از این محل در مسیر مسافرت به خراسان عبور کرده و در مسجد جامع نمازخواند.
این مجموعه شامل پنج امامزاده است. با تاریخنگاری زیبا و غنی، این مجموعه بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری برجسته در استان اصفهان، وجه تاریخی آران و بیدگل را به تصویر میکشد. مجموعه تاریخی قاضی یکی از آثار تاریخی آران و بیدگل، به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و امروزه با طیف گستردهای از جاذبههای زیارتی، سیاحتی و تاریخی، گردشگران را به خود جذب میکند.
قلعه کرشاهی
از دیگر جاهای تاریخی آران و بیدگل قلعه کرشاهی است. عنوان: قلعه کرشاهی، یک بنای تاریخی است که ابتدا به عنوان قلعهای برای مقابله با حملات بیگانگان و مغولها مورد استفاده قرار گرفت. اما به مرور زمان، به دلیل متروکه شدن، به محلی برای راهزنان تبدیل شد.این قلعه، که قبلاً به نام قلعه گهرشاهی شناخته میشد و اکنون به نام قلعه کر شناخته میشود، با ویران شدن ارگ بم در زلزله سال 1385، به بزرگترین بنای خشتی ایران تبدیل شد. در گذشته، نایب حسین کاشی، یکی از یاغیان دوران قاجار، این قلعه را با کاربری دفاعی مرمت کرد.
قلعه کرشاهی، از اماکن تاریخی آران و بیدگل، در گذشته نقش مهمی در دفاع از کویر نشینان در برابر حملات مغولها ایفا کرده است. در زمان حملات مغولها، این قلعه به مردمان کمک کرد تا از داخل قلعه به مقاومت ادامه دهند. آن زمان حملات مغولها طولانی بودند و قلعه با به وجود آمدن سفرههای آب زیرزمینی به بهترین شکل ممکن برای مقابله با حملات آماده بود.